CO2-prestatieladder
Plan voor een CO2 neutrale gemeentelijke organisatie
Om klimaatverandering tegen te gaan is het belangrijk dat er over de hele wereld minder CO2 vrij komt. Ook gemeente De Fryske Marren werkt daaraan mee. Dat betekent bijvoorbeeld dat er geen CO2 meer vrij mag komen door verbranding van gas (gebouwen) en brandstoffen (vervoer/materieel). Én dat de energie die we gebruiken duurzaam is opgewekt. Dit is een grote overgang die niet van vandaag op morgen is gemaakt. Het gaat stap voor stap. Om de verandering in goede banen te leiden, gebruiken we de CO2-prestatieladder.
CO2-prestatieladder: stap voor stap
De CO2-prestatieladder is een manier van werken die organisaties helpt om minder CO2 vrij te laten komen bij hun activiteiten.
De CO2-Prestatieladder is een meetinstrument waarmee we voortdurend CO2-uitstoot en energieverbruik volgen en sturen. Dit meetinstrument wordt daarom ook wel een CO2-managementsysteem genoemd. Het belangrijkste aan het meetinstrument is dat een externe auditor ons telkens controleert. We moeten dus van alles wat we doen ook bewijzen aanleveren.
Bij elke trede van de CO2-Prestatieladder worden bepaalde eisen gesteld aan een organisatie. Deze eisen zijn gebaseerd op de volgende 4 benaderingen:
- Inzicht: Elk halfjaar moeten we rapporteren over ons energieverbruik en het effect daarvan op onze CO2-voetafdruk.
- Reductie: De gegevens van de vorige stap leveren belangrijke informatie. Daarmee kunnen we bepalen wat we de komende tijd gaan verbeteren en wat we de afgelopen tijd hebben bereikt.
- Communicatie: Een heel belangrijk onderdeel is communicatie. We zijn over alles wat we doen open en communiceren erover. Niet alleen binnen de gemeente, maar ook naar buiten toe is het belangrijk dat we laten zien waar we mee bezig zijn. Zo begrijpt iedereen wat we (kunnen) doen om als gemeente CO2-neutraal te worden.
- Initiatieven: Tot slot is het belangrijk om van elkaar te leren over het besparen van energie en CO2. Hierin is de stap ‘Communicatie’ natuurlijk belangrijk, maar ook willen we kennis delen via initiatieven en overleggen met andere gemeenten en het bedrijfsleven. Zo hoeft niet iedereen het wiel opnieuw uit te vinden en komen we als samenleving sneller op de plek waar we willen zijn: een CO2-neutrale samenleving.
Footprint berekening
Gemeente De Fryske Marren berekent elk half jaar opnieuw hoeveel CO2 we uitstoten en stellen doelen. Ook nemen we maatregelen waarbij we medewerkers, inwoners en externe partners informeren en, zo nodig, betrekken. Om de voortgang te kunnen bepalen moeten we weten hoeveel CO2 er door de organisatie wordt uitgestoten. De berekening die we elk half jaar doen noemen we onze ‘footprint’. De footprint wordt veroorzaakt door verschillende emissiestromen. Onderstaand figuur geeft de emissiestromen van gemeente De Fryske Marren weer. Daarbij worden ook de uitstoot per jaar in tonnen CO2 beschreven.
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| TYPE EMISSIESTROOM SCOPE 1 | Heel jaar | Heel jaar | Heel jaar | Heel jaar |
| Gasverbruik | 929,8 | 656,9 | 695,7 | – |
| Brandstofverbruik – Materieel (Aspen Benzine) | 19,1 | 19,5 | 21,4 | – |
| Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen – diesel | 509,0 | – | – | – |
| Brandstofverbruik wagenpark – diesel | 734,5 | 151,2 | – | – |
| Brandstofverbruik wagenpark – benzine | 7,5 | 7,2 | 7,7 | – |
| Brandstofverbruik wagenpark – HVO | 6,8 | 139,3 | 159,2 | – |
| Brandstofverbruik wagenpark – CNG | 84,5 | 84,4 | 80,0 | – |
| Propaan | 2,8 | 1,7 | 2,8 | – |
| AdBlue | 2,0 | 2,2 | 3,0 | – |
| TOTAAL SCOPE 1 | 2.296,0 | 1.062,4 | 969,8 | – |
| TYPE EMISSIESTROOM SCOPE 2 | ||||
| Elektriciteitsverbruik – groene stroom uit biomassa | 309,6 | 270,7 | – | – |
| TOTAAL SCOPE 2 | 309,6 | 270,7 | – | – |
| TYPE EMISSIESTROOM BUSINESS TRAVEL | ||||
| Zakelijk vervoer – gedeclareerde kilometers | 147,2 | 113,9 | 96,7 | – |
| Zakelijk vervoer – openbaar vervoer | 4,6 | 0,4 | 0,0 | – |
| TOTAAL BUSINESS TRAVEL | 151,8 | 114,3 | 96,7 | – |
| TOTALE EMISSIES | 2.757 | 1.447 | 1.067 | – |
Zoals hierboven beschreven heeft de gemeente nog CO2-uitstoot. Enerzijds wordt er gewerkt aan CO2-reductie en anderzijds wordt de CO2 die nog niet gereduceerd kan worden gecompenseerd. Gemeente De Fryske Marren compenseert CO2 door middel van investeringen in projecten in veenweidegebieden. Het doel van deze projecten is het langdurig opslaan van CO2.
Welke maatregelen nemen we?
Het grootste deel van de footprint wordt veroorzaakt door het gasverbruik voor het verwarmen van gebouwen en het verbruik van HVO-100 (biodiesel). Op laatstgenoemde rijden de voertuigen van de gemeente. Ook is gemeente De Fryske Marren een grootverbruiker van stroom. Omdat dit groen wordt ingekocht komt dit niet terug in de footprint. Ondanks dat, vinden we het belangrijk dat er ook minder elektra gebruikt wordt. De volgende maatregelen worden ingezet die helpen om de hoeveelheid CO2 die vrijkomt minder te maken:
- Verduurzamen van wagenparken (elektrificatie)
- Verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed
- Inkopen van groen gas
- 100% Inkoop van groene stroom uit Nederlandse zon- en windenergie
- Beter inregelen van installaties, zoals warmtesystemen
Doelstellingen
Gemeente De Fryske Marren wil in 2022 ten opzichte van 2019 63% minder CO2 uitstoten.
De subdoelstellingen hierbij zijn:
- 48% besparen op gas en brandstof (scope 1) in 2022 ten opzichte van 2019.
- 15% besparen op elektriciteit en zakelijke kilometers (scope 2) in 2022 ten opzichte van 2019.
In 2021 is een reductie van bijna 62% gerealiseerd en de verwachting is dan ook dat de doelstelling van 63% wordt gerealiseerd. In 2022 worden er nieuwe doelstellingen opgesteld. Er wordt dan een doelstelling richting 2025 bepaald. Gemeente De Fryske Marren werkt op deze manier stap voor stap naar een CO2-neutrale organisatie.
Blik in de keten
Gemeente De Fryske Marren is op dit moment gecertificeerd op niveau 4 van de CO2-Prestatieladder. Met niveau 4 kijken we ook hoe we invloed kunnen uitoefenen om CO2 te reduceren in de keten.
Wat kunt u doen?
Benieuwd wat u zelf als ondernemer of inwoner kunt doen om energie te besparen en daarmee minder CO2 vrij te laten komen? Kijk voor advies, subsidies en tips over energie besparen en duurzame maatregelen in woningen op de website van Tûk Wenjen.
Gemeente De Fryske Marren wil in 2022 ten opzicht van 2019 63% minder CO2 uitstoten. Onze CO2-uitstoot is verdeeld in 3 thema’s: scope 1, scope 2 en business travel.
Scope 1 betreft de uitstoot door verbruik van gas en brandstoffen. Bij scope 2 gaat het om het verbruik van elektra en stadswarmte. Bij Business Travel gaat het om de zakelijke kilometers in privé auto’s en openbaar vervoer.
48% van de reductie moet uit scope 1 komen, de overige 15% reductie komt uit scope 2 inclusief business travel (samen 63% reductie).
Om CO2-uitstoot te verminderen richten we ons op het volgende:
- Verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed;
- Verduurzamen van ons wagenpark;
- Verduurzamen van ons materieel;
- Onderzoeken van gebruik nieuwe brandstoffen;
- Inkoop van groene stroom van Nederlandse bodem;
- Onderzoek naar inkoop van groen gas.
| In 2022 bedroeg de CO2-footprint van de gemeente in totaal 1.125 ton CO2. Dit was 2.758 ton CO2 in 2019. De gemeente heeft hiermee een reductie van 58% gerealiseerd ten opzichte van 2019. Hiermee is de doelstelling van 63% niet gehaald. In 2023 wordt de analyse uitgevoerd waarom de doelstelling niet is gehaald. In 2023 wordt een nieuw plan van aanpak opgesteld. Dit zal resulteren ineen nieuwe doelstelling richting 2026. Gemeente De Fryske Marren onderzoekt ook reductie-mogelijkheden in verschillende ketens. De keten waar nu actie op wordt ondernomen is die van het asfaltonderhoud. De doelstelling is om 162 tonCO2 te reduceren door de toepassing van HVO-100. |
Nieuwsbrief duurzaamheid – juni 2021
Ook in 2021 is de gemeente actief om de footprint in kaart te brengen als doel dit te reduceren. Onze reductie wordt jaarlijks inzichtelijk gemaakt. Wij zijn gecertificeerd op niveau 3 van de CO2-Prestatieladder. In de eisen van deze certificering komen de onderdelen inzicht, reductie, communicatie en deelname aan initiatieven op het gebied van CO2-reductie naar voren.
Onze ambitieuze reductiedoelstelling houdt in dat we het volgende willen realiseren:
- 63% CO2-reductie in de periode van 2017 tot en met 2022
Dit is een realistische maar ambitieuze doelstelling. Dit betekent dat we de komende jaren inzet moeten tonen om de doelstelling te realiseren. Op dit moment hebben wij 42% reductie weten te realiseren in 2020 t.o.v. 2017.
Onze CO2-footprint over 2020
In 2020 hebben wij 912 ton CO2 uitgestoten. In onderstaande tabel hebben wij inzichtelijk gemaakt waar onze CO2-uitstoot door wordt veroorzaakt. We zien een duidelijke afname in gas- en elektraverbruik welke deels verklaarbaar is door het jaar met COVID-19.
Toekomst
Het afgelopen jaar zijn wij medio februari overgegaan op een duurzame variant van diesel. In 2021 verwachten wij hier nog een extra reductie van 5% mee te veroorzaken. Ook proberen wij waar mogelijk over te gaan op elektrische voertuigen. Komend jaar focussen wij o.a. op het verduurzamen van onze dienstreizen en het verder uitdiepen van onze reductiekansen en genomen maatregelen op het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed.
Eigen bijdrage
Wij vragen iedereen om mee te denken. Zo organiseren wij structureel overleggen met ons projectteam CO2-Prestatieladder. We proberen zoveel mogelijk te communiceren over onze voortgang én organiseren informatiesessies voor onze onderaannemers.
Dit doen we om onze CO2-uitstoot nog verder te kunnen verlagen. Heeft u zelf een idee hoe wij nog verder kunnen verduurzamen? Laat dit dan weten via info@defryskemarren.nl.
Nieuwsbrief duurzaamheid – 2020-1
Ook in 2020 is de gemeente actief om de footprint in kaart te brengen als doel dit te reduceren. Onze reductie wordt jaarlijks inzichtelijk gemaakt. Wij zijn gecertificeerd op niveau 3 van de CO2-Prestatieladder. In de eisen van deze certificering komen de onderdelen inzicht, reductie, communicatie en deelname aan initiatieven op het gebied van CO2-reductie naar voren.
Onze ambitieuze reductiedoelstelling houdt in dat we het volgende willen realiseren:
- 63% CO2-reductie in de periode van 2017 tot en met 2022
Dit is een realistische maar ambitieuze doelstelling. Dit betekent dat we de komende jaren inzet moeten tonen om de doelstelling te realiseren. Middels deze nieuwsbrief brengen geven wij jullie een tussentijdse update van onze voortgang op de het reduceren van onze CO2-footprint.
Update: 2020-1
- In het eerste half jaar van 2020 hebben wij 62 ton CO2 uitgestoten binnen de categorie van dienstreizen. Het gaat hier om gedeclareerde kilometers en kilometers welke met het OV worden gemaakt. Marijn Kamerling is druk bezig met analyseren van deze data. Welke collega’s hebben nu het grootste aandeel in de declaraties van dienstreizen? Samen gaan we kijken hoe we deze kilometers op een efficiënte manier kunnen verduurzamen.
- In het eerste half jaar van 2020 hebben wij 4,5 maand gebruik gemaakt van HVO-100 diesel. Dit houdt in dat wij een flinke reductie zien in onze CO2-footprint op onze uitstoot door de dieselvoertuigen. Op onze werf staat een tank waaruit deze brandstof wordt getankt.
- In het eerste half jaar hebben wij 98,2 ton CO2 uitgestoten binnen de categorie gasverbruik. Wij maken gebruik van biogas uit stortgas. We verwachten in het tweede half jaar van 2020 een flinke afname van ons gasverbruik gezien de COVID-19 situatie.
Belangrijkste CO2-Maatregelen
Om onze doelstelling te realiseren zijn een aantal CO2-reducerende maatregelen opgesteld. Samen met het projectteam hebben we maatregelen opgenomen die ervoor gaan zorgen dat we deze reductie gaan behalen. De komende twee jaar zal de focus liggen op de volgende maatregelen:
- Toepassen van een biodiesel;
- Verduurzamen van het vastgoed;
- Verduurzamen van de dienstreizen;
- Verduurzamen van ons wagenpark middels o.a. elektrisch vervoer.
Eigen bijdrage
Wij vragen iedereen om mee te denken. Zo organiseren wij structureel overleggen met ons projectteam CO2-Prestatieladder. We proberen zoveel mogelijk te communiceren over onze voortgang én organiseren informatiesessies voor onze onderaannemers.
Dit doen we om onze CO2-uitstoot nog verder te kunnen verlagen. Heeft u zelf een idee hoe wij nog verder kunnen verduurzamen? Laat dit dan weten via info@defryskemarren.nl.
Te downloaden:
CO2 certificaat niveau 3